Pensioenfondsen baseren beleidsbeslissingen op de zogenaamde beleidsdekkingsgraad. Deze dekkingsgraad is het gemiddelde van de laatste twaalf maandelijkse actuele dekkingsgraden. 

Berekening beleidsdekkingsgraad april 2019

De beleidsdekkingsgraad van april 2019 is berekend door de actuele dekkingsgraden van de laatste twaalf maanden bij elkaar op te tellen en te delen door twaalf:

Voor de beleidsdekkingsgraad van eind april 2019 telt ook de actuele dekkingsgraad van de maand april 2019 mee. De actuele dekkingsgraad van april 2019 was 118,0% ten opzichte van 116,5% per eind maart 2019. Het resultaat van de beleggingen en de rente zijn van invloed op deze dekkingsgraad.

Stijging van de rente

De rente heeft grote invloed op de dekkingsgraad. De Nederlandsche Bank (DNB) stelt maandelijks de rente vast die pensioenfondsen moeten gebruiken voor de waardering van de verplichtingen. Deze rente is in april gestegen. Hierdoor daalt de waarde van de pensioenfondsverplichtingen. Dit had een positief effect op de dekkingsgraad.

Positief beleggingsresultaat

Het rendement van de beleggingen bedroeg in april 1,0% positief. Het pensioenfonds heeft specifieke beleggingen om het risico van een daling van de marktrente op te vangen. Doordat de marktrente in april is gestegen, droegen deze beleggingen negatief bij aan het beleggingsresultaat (-0,2%). De bijdrage van de aandelen en de vastrentende waarden was positief (1,3% resp. 0,2%). De bijdrage van valutatermijncontracten en overige beleggingen was negatief (-0,1% resp. -0,2%). 

Het is voor pensioenfondsen belangrijk dat ze voldoende vermogen hebben om de pensioenen nu en in de verre toekomst te kunnen betalen. De dekkingsgraad van een pensioenfonds geeft de verhouding aan tussen het vermogen en de verplichtingen van het pensioenfonds. Hoe hoger de dekkingsgraad, des te beter de financiële situatie van het pensioenfonds is. Bij een dekkingsgraad van 100% heeft het fonds precies evenveel vermogen als verplichtingen. Voor iedere euro die betaald moet worden, is er één euro in kas. Precies genoeg lijkt mooi, maar het is veiliger om een buffer te hebben. Om tegenvallers op te vangen, maar ook om de pensioenen eventueel te kunnen verhogen met een toeslag.

DNB houdt toezicht op de dekkingsgraden van Nederlandse pensioenfondsen en stelt eisen aan pensioenfondsen. Eén van de eisen is dat de beleidsdekkingsgraad hoger moet zijn dan de vereiste dekkingsgraad. Het pensioenfonds voldoet hieraan.

DNB stelt maandelijks de rente vast die pensioenfondsen moeten gebruiken voor de waardering van de verplichtingen. Deze rente heeft grote invloed op de financiële situatie van pensioenfondsen. Als de rente stijgt, dan daalt de waarde van de pensioenverplichtingen. Dat is gunstig voor de dekkingsgraad. Het is ongunstig als de rente daalt omdat de waarde van de verplichtingen dan stijgt. 

Pensioenfondsen beleggen hun vermogen onder andere in aandelen en obligaties om rendement te behalen. Door dit rendement kan een pensioenfonds in de toekomst de pensioenen uitbetalen en/of verhogen met een toeslag. Daarnaast zijn onder andere de hoogte van de pensioenpremies en de leeftijd van de deelnemers in het pensioenfonds van belang.

Pensioenfondsen kennen een beleidsdekkingsgraad en een actuele dekkingsgraad.

Actuele dekkingsgraad

Iedere maand berekent Pensioenfonds KPN de actuele dekkingsgraad. Deze dekkingsgraad laat het verband zien tussen onze bezittingen en onze verplichtingen:

• De bezittingen zijn ons vermogen.
• De verplichtingen zijn de pensioenen die we nu en in de toekomst moeten betalen.
• Bij de verplichtingen horen ook de kapitalen uit de beschikbare-premieregeling.

Belangrijk voor de dekkingsgraad zijn:

• de rente
• de beleggingsresultaten
• de kapitalen uit de beschikbare-premieregeling
• de hoogte van de pensioenpremies
• de leeftijd van de deelnemers van Pensioenfonds KPN

Beleidsdekkingsgraad

De beleidsdekkingsgraad geeft aan hoe gezond Pensioenfonds KPN is. En of het pensioenfonds genoeg geld heeft om uw (opgebouwde) pensioen te betalen. Nu en in de toekomst. Is de beleidsdekkingsgraad 100%? Dan heeft het fonds precies 1 euro in kas voor iedere euro die we moeten betalen. Een hogere beleidsdekkingsgraad is beter, want dan staan we er financieel beter voor.

Op basis van de beleidsdekkingsgraad nemen we besluiten over ons beleid. Denk bijvoorbeeld aan het wel of niet verhogen van uw pensioen.

Wij hebben de ambitie uw pensioen elk jaar aan te passen aan de stijging van de prijzen. Een verhoging (toeslag) kan alleen als het pensioenfonds genoeg geld heeft. Het bestuur beslist ieder jaar in december of uw pensioen wordt verhoogd. Dit doet het bestuur onder andere op basis van de beleidsdekkingsgraad. Ligt de beleidsdekkingsgraad boven de 110%, dan kan het bestuur besluiten de pensioenen (gedeeltelijk) te verhogen met een toeslag.

Het pensioenfonds gaat in principe uit van de ‘gecorrigeerde’ beleidsdekkingsgraad. Voor de beleidsdekkingsgraad gedurende het jaar mag Pensioenfonds KPN:

• aan de ene kant het zogenaamde solvabiliteitsdepot niet meetellen.
• aan de andere kant is in de beleidsdekkingsgraad het kapitaal uit de beschikbare-premieregeling meegeteld.

Dit betekent dat de grenzen voor de (gedeeltelijke) toeslagverlening verschuiven samen met een correctie op de beleidsdekkingsgraad door het niet meerekenen van het solvabiliteitsdepot. Op de uiteindelijke uitkomst voor de bepaling van de (gedeeltelijke) toeslag heeft deze verschuiving vrijwel geen invloed.

Op dit moment is de invloed van het kapitaal in de beschikbare premieregeling op de beleidsdekkingsgraad circa 2,4% (de beleidsdekkingsgraad stijgt door het niet meerekenen van het kapitaal uit de beschikbare-premieregeling). De invloed van het solvabiliteitsdepot is circa 2,6% (de beleidsdekkingsgraad daalt door het niet meerekenen van het solvabiliteitsdepot). Omdat beide posten niet op dezelfde manier de beleidsdekkingsgraad beïnvloeden, is de totale wijziging een daling van de beleidsdekkingsgraad van circa 0,6% punt.

Als de beleidsdekkingsgraad onder de 103,8% komt, overlegt het bestuur of er acties moeten worden ondernomen. En om welke acties het dan gaat.

Welke acties zijn mogelijk?

Het bestuur kan een of meer van de volgende acties ondernemen:

• uw pensioen groeit niet mee met de prijzen;
• het pensioenfonds kan ervoor kiezen minder risicovol te gaan beleggen;
• als de jaarlijkse premie niet voldoende is, kan de opbouw van uw pensioen in een jaar verlaagd worden;
• uw opgebouwde pensioen gaat omlaag.

Pensioen omlaag?

Is de beleidsdekkingsgraad lager dan 103,8%, dan gaat uw pensioen in de toekomst misschien omlaag. We doen dit alleen in het uiterste geval (en we hebben het nog nooit hoeven doen). Dit kan gebeuren als de beleidsdekkingsgraad langer dan 5 jaar onder de grens van 103,8% blijft.

Verlaging voorkomen

Om een verlaging te voorkomen, mag pensioenfonds een pot met geld meetellen voor de beleidsdekkingsgraad. Deze pot met geld wordt het solvabiliteitsdepot genoemd. In dit depot heeft de werkgever KPN in 2015 eenmalig € 196 miljoen gestort. Hierdoor hoeft KPN niet meer bij te storten als het slecht gaat met het pensioenfonds.

Tot 2020 mag deze pot met geld alleen gebruikt worden om te voorkomen dat de pensioenen verlaagd moeten worden. Het geld uit het solvabiliteitsdepot mag niet gebruikt worden om de pensioenen te verhogen.

Het solvabiliteitsdepot is een pot met geld waarin de werkgever KPN in 2015 eenmalig € 196 miljoen gestort. Hierdoor hoeft KPN niet meer bij te storten als het slecht gaat met het pensioenfonds. Voor de beleidsdekkingsgraad die aan het eind van het jaar telt voor de toeslag, mogen we het solvabiliteitsdepot niet meetellen. Het geld uit het solvabiliteitsdepot mag niet gebruikt worden om de pensioenen te verhogen.

Deelnemers die per jaar meer dan € 45.378 bruto verdienen, bouwen over hun hogere salaris pensioen op in de beschikbare-premieregeling. Zij bouwen een pensioenkapitaal op.

Het totale kapitaal van alle deelnemers telt wel mee voor het vermogen waarmee we dekkingsgraad berekenen. Dit kapitaal telt ook mee voor de berekening van onze verplichtingen. Voor de berekening van de toeslag telt dit kapitaal niet mee.

De Nederlandsche Bank (DNB) houdt toezicht op financiële instellingen, zoals pensioenfondsen. DNB kijkt daarbij naar het beleggings- en premiebeleid en de positie van pensioenfondsen. Ook stelt DNB maandelijks de rente vast die pensioenfondsen moeten gebruiken voor de waardering van de verplichtingen.

Eisen aan pensioenfonds

Daarnaast stelt DNB eisen aan pensioenfondsen. Bijvoorbeeld aan de hoogte van de dekkingsgraad. Pensioenfonds KPN moet van DNB meer middelen dan verplichtingen hebben. Dit betekent dat onze minimale beleidsdekkingsgraad circa 120% moet zijn.